Cihannüma ''İbrahim Mütefferika (1647-1745)''
Cihannüma, Katip Çelebi tarafından (17.yüzyıl), ortalarında yazılmış olmasına müteakip, İbrahim Müteferrika tarafından bazı metin, şekil ve harita ekleri yapılarak 1732 yılında basılmıştır. Böylece Cihannüma adlı eseri, kısa zamanda batıda ve doğuda tanınmıştır.
Cihannüma, Bölgesel Coğrafya özelliğinde yazılmış bir eserdir. Eser dünyanın kıtaları ve birçok ülkesi hakkında bilgi vermektedir. Basımından sonra yurt içinde ve dışında daha yaygın olarak tanınan ve kullanılmaya başlanan Cihannüma, Avrupada birçok dile çevrilmiştir.
Eserin fihristten sonra sayfa numarası verilerek asıl metin kısmına geçilen sayfanın başına, kitabın adı ve yazarı "Kitab-ı Cihannüma Katip Çelebi" süslemeli olarak bu şeklinde konulmulmuştur.
Eser içerisinde yeralanlar;
Kuzey ve güney yarımküreleri gösteren şekil (s.27-28). Dünya ve gök cisimlerinin hareketi ve mevsimleri ile ilgili şekil (s.47-48).
İklimleri saat- dakika, derece dakika olarak gösteren çizelge (s.51-52). Rüzgargülleri ve yönlerle ilgili şekiller. Bunlar beş adet daire şeklinde olup, yapanı şeklin altında "Mıgırdıç Galata" olarak yazılmıştır (s.59-60). Cihannüma'da verilmiş olan kitalar (Avrupa s.99-100, Afrika s.101-102, Asya s.103-104, Amerika s.113-114). Kuzey ve Güney Kutup çevreleri (s.119-120). Bunlarla ilgili açıklamalar 115 ve 119.Sayfalardadır. Japonya (s.125-126). Hind ve Çin adaları (s.131-132). Akdeniz ve Karadeniz yarımadası (s.75-76). Ege denizi ve Anadolu'nun batısı ile Balkan yarımadası (s.78-78) haritaları. Çin (s.154-155). Hindistan (s.193-194). İran (s.291-292). Maveraünnehr'i (s.347-348). Tebriz (Urmiye) Gölü'nü (s.389-390) göstermektedir. Mıgırdıc Galatavi'nin yapmış olduğu harita (s.629-630). İstanbul, İstanbul Boğazı ve Haliç haritası (s.671-672).
38 adet şekil, çizelge ve harita sayfa numarası verilmeden eklenmiştir. Bunlardan 11 tanesi matematik coğrafya konularıyla ilgili şekil, ikisi çizelge ve 25 tanesi de eserde yer alan sahalara ait haritadır. Bazı şekillerin arka kısmı boş olup, numara verilmemiş sayfa durumundadır. Bunlarla birlikte eser, toplam 800 sayfa olarak düzenlenmiştir. Eser bütünüyle Tarihi Coğrafya bakımından önemli bir kaynaktır.
